Jakie są rodzaje nadciśnienia tętniczego w ciąży?
Nadciśnienie tętnicze jest definiowane jako stan podwyższonych wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego. O nadciśnieniu mowa wówczas gdy wynik pomiaru wynosi ponad 140/90 mm Hg. W przypadku nadciśnienia tętniczego w ciąży jest to złożony problem, który może przybierać różne postaci:
- przewlekłe nadciśnienie tętnicze (występujące przed ciążą);
- nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą (tzw. stan przedrzucawkowy);
- nadciśnienie tętnicze istniejące przed ciążą z współistniejącym nadciśnieniem indukowanym ciążą i z białkomoczem;
- nieokreślone nadciśnienie tętnicze przed porodem.
Jak wygląda diagnostyka nadciśnienia tętniczego?
Problem nadciśnienia wywołuje w organizmie szereg zmian, które mogą posłużyć specjalistom do skutecznej diagnostyki. Utrzymujące się nadciśnienie skutkuje m.in. zaburzeniami pracy nerek czy niewydolnością wątroby. Badania laboratoryjne kobiety w ciąży powinny obejmować analizę takich parametrów jak:
- AspAT i ALAT;
- Białkomocz i ogólne badanie moczu;
- Hemoglobina i hematokryt;
- Kreatynina;
- Kwas moczowy;
- LDH (dehydrogenaza mleczanowa).
Leczenie nadciśnienia tętniczego w ciąży
Terapia nadciśnienia tętniczego w ciąży to spore wyzwanie. Kobiety oczekujące dziecka nie mają bowiem możliwości stosowania wszystkich dostępnych sposobów na przywrócenie prawidłowej wartości ciśnienia. Leczenie niezwykle często ma charakter niefarmakologiczny. W większości przypadków polega na wzroście spożycia zdrowych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, które wykazują pozytywny wpływ na prawidłową pracę serca i układu krążenia. Równie wartościowym sposobem jest suplementacja preparatami zawierającymi wapń. Niezalecane jest odchudzanie u otyłych ciężarnych – istnieje bowiem duże ryzyko przesadnego obniżenia masy urodzeniowej dziecka.
Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego kobiet w ciąży wykorzystuje takie leki jak:
- metyldopa o właściwościach α-2-adrenergicznych (dawka: 250 mg od 2 do 3 razy dziennie);
- labetalol to adrenolityk, który przyczynia się do blokowania receptorów α-adrenolitycznych oraz receptorów β-adrenolitycznych (β1 i β2) (dawka: 100 mg dwukrotnie w trakcie dnia);
- nifedypina to lek z grona antagonistów wapnia (dawka: od 30 do 120 mg dziennie);
- werapamil może znaleźć zastosowanie u kobiet z nadciśnieniem, ale jest głównie rekomendowany w przypadku problemów z zaburzeniami rytmu serca (dawkowanie: do 120 mg na dobę);
- klonidyna powoduje zmniejszoną aktywność układu współczulnego, co następuje wskutek oddziaływania leku na receptory α2-adrenergiczne i imidazolowe;
- hydralazyna to produkt leczniczy, który ma za zadanie rozszerzać naczynia krwionośne, co może ułatwić redukcję nadmiernej wartości ciśnienia do prawidłowej – lek ten jest jednak niedostępny w Polsce.
Bibliografia:
- Prejbisz A., et al. „Postępowanie w nadciśnieniu tętniczym u kobiet w ciąży. Zapobieganie, diagnostyka, leczenie i odległe rokowanie.” Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2019, 4: 43-111
- Klocek M., Czarnecka D. „Nadciśnienie tętnicze w ciąży: jak leczyć skutecznie?” Przegląd Lekarski 2015, 72(4): 200-204.
- Rapacz A., Filipek B. „Nadciśnienie tętnicze w ciąży.” Farmacja Polska 2009, 65(8): 581-585.
- Cifkova R., Czarnecka D., Kawecka-Jaszcz K. „Nadciśnienie tętnicze a ciąża.” Choroby serca i naczyń 2005, 2(2): 65-71.
- Klocek, Marek, and Danuta Czarnecka. "Nadciśnienie tętnicze w ciąży: jak leczyć skutecznie?." Przegląd Lekarski 72.4 (2015).
