Nadciśnienie tętnicze jest chorobą cywilizacyjną, co oznacza, że gross przypadków jest wynikiem niewłaściwego trybu życia np. palenia papierosów, zbyt małej ilości ruchu czy nieprawidłowego odżywiania. Zmiana stylu życia jest jednym z najczęstszych wskazań ze strony specjalistów. Przed wprowadzeniem leków poleca się także skorzystać z naturalnych sposobów na obniżenie ciśnienia – jednym z kluczowych punktów fitoterapii jest stosowanie ziela jemioły pospolitej. Co sprawia, że ta roślina znajduje zastosowanie w walce z nadciśnieniem?
Jemioła pospolita – pożyteczny pasożyt
Jemioła jest rośliną zaliczaną do grona pasożytów, która najczęściej bytuje na gałęziach brzozy i topoli. Surowcem fitoterapeutycznym jest jej ziele, które poddaje się procesowi suszenia w temperaturze 40ºC. Suszona jemioła stanowi bogatą zawartość szeregu cennych składników aktywnych:
- wiskotoksyny;
- flawonoidów;
- witaminy C;
- związków terpenowych;
- soli mineralnych jak magnez, potas i wapń;
- amin biogennych (cholina, acetylocholina, tryptamina).
W jaki sposób jemioła znajduje zastosowanie przy nadciśnieniu tętniczym?
Dobroczynne właściwości jemioły są nierozerwalnie związane z jej składem chemicznym. Na pierwszy plan wysuwa się wiskotoksyna będąca peptydem o działaniu ujemnie inotropowym. Oznacza to, że przyczynia się do zmniejszenia siły skurczu mięśnia sercowego. Z kolei oddziaływanie na obniżenie objętości minutowej serca może doprowadzić do wyzwolenia delikatnego stanu bradykardii, co umożliwia uzyskanie równowagi w zakresie ciśnienia tętniczego.
Kolejnym powodem, dla którego warto stosować jemiołę jest obecność GABA – kwasu gamma-aminomasłowego. Substancja ta jest neuroprzekaźnikiem o działaniu wyciszającym i sprzyjającym relaksacji. Właściwości GABA pozwalają kontrolować wartość ciśnienia tętniczego, poprzez rozszerzanie naczyń krwionośnych i tym samym zapewniając optymalny przepływ krwi.
Inne aspekty przemawiające za stosowaniem jemioły w przypadku nadciśnienia tętniczego to:
- potas to jeden z głównych pierwiastków regulujących ciśnienie krwi;
- obecność flawonoidów o działaniu antyagregacyjnym i wspomagającym redukcję poziomu lipidów we krwi;
- niedobory wapnia i magnezu potęgują ryzyko rozwoju nadciśnienia – roślina może stanowić jedną z form uzupełnienia diety;
- magnez wskutek zmniejszenia oporu obwodowego obniża wartość ciśnienia; ponadto wspiera pracę mięśnia sercowego i pomaga utrzymać równowagę kwasowo zasadową;
- witamina C o działaniu antyoksydacyjnym, wspierającym ochronę przed wolnymi rodnikami i uczestnicząca w procesie produkcji kolagenu, który wspomaga utrzymania optymalnej elastyczności ścian naczyń krwionośnych.
Kiedy i jak stosować jemiołę u osób z nadciśnieniem tętniczym?
Choć ziele jemioły pospolitej jest wartościową formą wsparcia dla układu krążenia, to jednak znajduje zastosowanie w przypadkach lekkiej postaci nadciśnienia tętniczego. Przeważnie preparaty z jemiołą należy traktować jako formę dodatku do zmiany stylu życia – stąd głównym wskazaniem jest nadciśnienie uwarunkowane przesadnym pobudzeniem układu nerwowego i bodźcami psychicznymi np. u osób cierpiących na nadciśnienie związane ze stresem zawodowym. Ponadto roślina może mieć charakter pomocniczy w przypadku nadciśnienia indukowanego niezaawansowanymi zmianami miażdżycowymi.
Jeżeli chodzi o formę stosowania, to w sklepach zielarskich i aptekach można zakupić suszone ziele, które wykorzystuje się do przygotowywania naparów i herbat. Oprócz tego na rynku są dostępne tabletki z ekstraktem z jemioły pospolitej (np. suplement diety Colfarm Jemioła) czy produkty lecznicze w formie etanolowego wyciągu (np. Phytopharm Intractum Visci).
Bibliografia:
- Wykurz P., Muszyńska B. "Phytotherapy as an alternative method to support tratment of hypertension." Medicina Internacia Revuo 2017, 28(108): 202-215.
- Nowak G. "Surowce roślinne stosowane w chorobach układu krążenia i serca." Herba Polonica 2009, 55(2): 100-120.
- Olszewski W., Głuszek J. "Rola magnezu w nadciśnieniu tętniczym." Arterial Hypertension 2007, 11(6): 536-544.
