Owoce aronii i ich potencjał leczniczy
Czarnoowocowa aronia to roślina zawierająca szereg składników o pozytywnym wpływie na zdrowie człowieka. Owoce aronii, które można wykorzystać do przygotowania soku czy powideł, są wartościowym surowcem farmaceutycznym. Fitoterapeutyczne właściwości owoców aronii charakteryzuje bogata zawartość polifenoli, a zwłaszcza kwasów fenolowych, antocyjanów i flawonoidów. Wśród nich a szczególną uwagę zasługują m.in. 3-O-galaktozyd cyjanindyny, 3-O-arabinozyd czy 3-O-wiscjanozyd kwercetyny, kwasy chlorogenowy, kawowy czy felurowy. Oprócz nich w owocach występują cenne garbniki, witamina C, kwasy organiczne, śladowe ilości pierwiastków (m.in. mangan, molibden, jod czy żelazo) oraz karotenoidy. To właśnie bogata zawartość polifenoli sprawia, że aronia jest niezwykle cennym składnikiem codziennej diety i może okazać się wartościowym wsparciem wobec schorzeń cywilizacyjnych jak np. nadciśnienie tętnicze.
Jak aronia może być pomocna dla osób z nadciśnieniem?
Polifenole, witamina C oraz karotenoidy zawarte w owocach aronii determinują jej fitoterapeutyczne działanie. Związkom tym przypisuje się właściwości przeciwutleniające – polifenole wykazują działanie oksyredukcyjne, co oznacza, że pozwalają zagwarantować komórkom ochronę przed uszkodzeniami związanymi z wolnymi rodnikami tlenowymi.
Przeciwutleniające działanie aronii i zawartych w niej polifenoli okazuje się wyjątkowo pomocne w przypadkach osób z nadciśnieniem tętniczym i innymi niedogodnościami związanymi z układem krążenia:
- systematyczne spożycie owoców aronii może okazać się pomocne w redukcji stężenia złego cholesterolu LDL, co stanowi element prewencji rozwoju hipercholesterolemii – ponadto aronia pomaga obniżyć poziom triglicerydów,
- antocyjany występujące w aronii mogą doprowadzić do zmniejszenia stężenia endoteliny 1 (ET-1), której wysoki poziom jest domeną osób m.in. z niewydolnością serca o podłożu niedokrwiennym,
- ekstrakt z owoców aronii może oddziaływać na zwiększenie aktywności syntetazy śródbłonkowej tlenku azotu i tym samym intensyfikować jego produkcję – NO wspomaga ograniczenie agregacji płytek krwi, wspiera utrzymanie optymalnego przepływu krwi i zapobiega powstawaniu zakrzepów, co ma wpływ na kontrolę wartości ciśnienia,
- owocom czerwonej aronii przypisuje się pozytywne właściwości na uszczelnianie naczyń krwionośnych, oddziaływanie na elastyczność naczyń i zachowanie ich prawidłowej przepuszczalności.
Składnikom o właściwościach antyoksydacyjnych przypisuje się działanie spowalniające proces rozwoju choroby miażdżycowej, która niezwykle często idzie w parze z nadciśnieniem tętniczym.
Fitoterapeutyczne efekty stosowania owoców czarnej aronii następują wskutek stosowania porcji zawierającej ok. 500 mg antocyjanów na dobę. W dietoterapii osób z nadciśnieniem tętniczym zaleca się spożycie porcji owoców o wielkości ¾ szklanki świeżego soku, ¼ szklanki suszonych owoców lub ½ szklanki owoców surowych/mrożonych bądź konserwowych. Jako dodatek do diety można też wykorzystać suplementy z aronią, ale wówczas należy wybierać preparaty standaryzowane na zawartość polifenoli.
Bibliografia:
- Gajda E. "Fitoterapia i dieta w zapobieganiu i leczeniu nadciśnienia tętniczego." Postępy Fitoterapii 2019, 20: 73-80.
- Sicińska P., et al. "Zastosowanie różnych suplementów diety w zespole metabolicznym." Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 2015, 69: 25-33.
- Gawryś M., Zawada K., Wawer I. "Aronia w diecie diabetyków." Diabetologia Kliniczna 2012, 1(5): 196-200.
- Sikora J., Markowicz M., Mikiciuk-Olasik E. "Rola i właściwości lecznicze aronii czarnoowocowej w profilaktyce chorób cywilizacyjnych." Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 2009, 42(1): 10-17.
- Broncel M., et al. "Wływ antocyjanin z aronii czarnoowocowej na ciśnienie tętnicze oraz stężenie endoteliny-1 i lipidów u pacjentów z zespołem metabolicznym." Polski Merkuriusz Lekarski 2007, 134: 116-119.